Al zolang ik me kan herinneren heb ik er met een zekere regelmaat last van. Helaas is het iets waar ik aanleg voor heb (een groot deel van mijn familie heeft er in meer of mindere mate last van), iets wat bij me hoort. Altijd is het aanwezig. Meestal sluimert het ergens op de achtergrond, maar het kan ook zomaar ineens op de voorgrond aanwezig zijn, ogenschijnlijk zonder aanleiding.
Met name in deze tijd van het jaar is het altijd wel raak: grauwe dagen, weinig zonlicht, de meeste uren daglicht in de tijd dat ik binnen op kantoor zit. Tel daarbij op dat ik op het moment ook nog eens niet kan hardlopen (mijn therapie), en je hebt het recept voor een heerlijke februarimaand.
Inmiddels ben ik er op voorbereid dat ik in februari de Sjaak ben, maar ook gedurende de rest van het jaar heb ik er soms last van. Waar ik dan precies last van heb? Negatieve gedachten, ontzettend moe zijn, een kort lontje hebben, alles wat ook maar enigszins negatief bedoeld kan zijn ook zo opvatten, me slecht kunnen focussen, me overweldigd voelen, kleine taken als enorm ervaren, nergens zin in hebben, passief zijn. Ik zal niet elke keer last hebben van al deze verschijnselen en gelukkig zijn ze er ook tijdens moeilijke periodes niet constant, maar ze steken wel zeer regelmatig de kop op.
Vandaag wil ik graag één van mijn manieren om met die neerslachtigheid om te gaan, met je delen.
Gedurende de afgelopen jaren heb ik geleerd hoe ik deze neerslachtige periodes op tijd kan signaleren, en wat ik er dan tegen kan doen. Het is namelijk zo dat bij de meeste mensen, en dus ook bij mij, al signalen te merken zijn voor je echte symptomen gaat vertonen. Zo ga ik bijvoorbeeld onredelijk ´lief zijn' voor mezelf: om het minste of geringste vind ik dat ik mezelf moet belonen ergens voor, met een onevenredig grote beloning. Als ik 5 taken in het huishouden wil doen vind ik dat ik mezelf na taak 2 al kan belonen met een pauze op de bank met iets lekkers, wat betekent dat ik vervolgens de motivatie kwijt ben voor de andere 3 taken.
Ook merk ik dat ik mezelf in deze periodes graag afleid met beeld en geluid: ik heb al-tijd een podcast of serie opstaan, en anders zit ik wel de een of andere feed door te scrollen. Als ik door negatieve gedachtes geen zin heb om iets aan mijn uiterlijk te doen of Imre niet geloof (/inwendig voor gek verslijt) als hij me een complimentje geeft, is dat ook vaak een teken aan de wand.
Tijdens een cursus Mindfulness heb ik een lijst gemaakt van dingen die ik kan doen op het moment dat ik bovenstaande signalen waarneem. Het is een lijst waar grote en kleine activiteiten op staan, dingen waar ik goed in ben en dingen die ik fijn vind om te doen. Activiteiten die me dwingen om in het moment te leven, en waarvan ik soms vergeet dat ik er rust in vind. In mijn geval zijn dit:
- mijn kledingkast uitruimen
- een wandeling maken met mijn camera
- hardlopen of me in het zweet werken in de gym
- mijn bureau opruimen
- koken
- een stukje lezen in een (fictie) boek
- knutselen
- losse spulletjes in huis opruimen
- dansen op fijne muziek
De voorbeelden die ik hierboven noem, zowel mijn signalen als de activiteiten die ik kan doen om de neerslachtigheid tegen te gaan, zijn natuurlijk specifiek voor mij. Het idee is natuurlijk wel hetzelfde voor iedereen. Ik kan je daarom aanraden om, als je jezelf herkent in mijn verhaal, deze oefening voor jezelf te doen.
Wat zijn voor jou signalen waaraan je kunt zien dat het even niet zo goed met je gaat? Schrijf deze signalen op en vertel ze bijvoorbeeld aan je partner, ouders of een goede vriendin. Zij kunnen je dan helpen de tekenen te herkennen, dit is namelijk niet altijd meteen zichtbaar voor jezelf.
Maak vervolgens een lijstje met activiteiten waar je goed in bent en die je leuk vindt om te doen. Bij voorkeur maak je dit lijstje wanneer je je wel goed voelt. Op zo'n moment is het meestal vrij makkelijk om deze dingen te bedenken, veel makkelijker dan wanneer je niet zo lekker in je vel zit.
En weet je? Soms helpt het, soms ook helemaal niet. En dat is ook goed. Op sommige dagen is het gewoon het beste om me er bij neer te leggen dat het er vandaag gewoon even niet in zit. Dan zeg ik tegen Imre dat het 'zo'n dag' is, en dan weet hij hoe laat het is. Na ruim 10 jaar weet hij wel zo'n beetje hoe hij met deze dagen om moet gaan, en ik ben hem hier intens dankbaar voor.
Nog één laatste dingetje: ik mag mezelf heel gelukkig prijzen dat het bij mij tot nu toe bij neerslachtigheid blijft, en het niet is doorgeslagen tot een klinische depressie. Bij verschillende mensen die ik liefheb heb ik gezien dat dit echt nog wel flink wat stappen verder gaat dan wat ik ervaar. De punten die ik hierboven bespreek helpen mij uit de negatieve spiraal van mijn (winter)dip te komen, maar als je vermoedt last te hebben van een klinische depressie raad ik je aan om hier met iemand over te praten die je vertrouwt, en naar de huisarts te gaan.
Geen opmerkingen :
Een reactie posten